تشخیص ویروس پسوروز مرکبات با استفاده از آزمون الیزا، نموده سازی و نقوش الکتروفورزی آر. ان. ا. دورشته ای

طبق آمار سازمان خوارو بار و کشاورزی سازمان ملل، ایران رتبه هفتم را در بین کشورهای تولیدکننده مرکبات دارد و استان مازندران با سطح زیر کشت بیش از 90 هزار هکتار و تولید بالغ بر 7/1 میلیون تن، اولین استان مرکبات خیز کشور می باشد.. بیماری پسوروز یکی از مهم ترین بیماری های ویروسی مرکبات بوده که در بسیاری از نواحی تولید مرکبات جهان شایع بوده و منجر به بروز خسارت های شدیدی شده است. درختان آلوده به پسوروز a لکه های کلروزه بین رگبرگی را در برگ های جوان فلش های بهاره نشان می دهند. لکه های کلروزه ممکن است قسمتی یا تمام سطح برگ را فرا گیرند. پسوروزb، شکل مهاجم تر بیماری بوده و باعث پوسته فلسی شدن تنه و شاخه های جوان می شود. درختان آلوده، لکه های حلقوی و کلروزه در برگهای مسن را نیز نشان می دهند و زیر برگ ها ترشحات صمغی قهوه ای رنگ ظاهر می شود. عامل بیماری پسوروز مرکبات citrus psorosis virus (cpsv) ، گونه شاخص جنس ophiovirus می باشد. در این تحقیق به منظور شناسایی و تعیین برخی خصوصیات بیولوژیکی و مولکولی ویروس پسوروز مرکبات در استان مازندران، در سال های 1388و 1389 از باغ های مرکبات استان بازدید به عمل آمد. از درختان با علائم بیماری پسوروز شامل پوسته فلسی شدن تنه و شاخه های اصلی، نقش برگ بلوطی و لکه حلقوی روی برگ و نقش حلقوی روی میوه نمونه برداری انجام شد. تعیین آلودگی نمونه های جمع آوری شده با استفاده از آزمون triple antibody sandwich elisa (tas elisa ) توسط آنتی بادی های تک همسانه ای 13c5و a326 و استخراج rna دو رشته ای انجام شد.از میان 30 جدایه مورد بررسی با آزمون الایزا، 16 جدایه آلوده به cpsv و شش نمونه نیز مشکوک به آلودگی با ویروس پسوروز مرکبات تشخیص داده شدند. نقوش الکتروفورزی محصول استخراج شده dsrna از تمامی جدایه های مورد بررسی با استفاده از cf-11، وجود دو باند با اندازه های بزرگتر از bp10000 و حدود bp1700را نشان داد. به نظر می رسد باند حدود 1700 مربوط به آر. ان. ا. دو رشته ای rna2 ویروس باشد. احتمالا باند bp10000 مربوط به فرم دو رشته ای rna1 ویروس می باشد که به صورت دایمر در بالای ژل آگاروز قرار گرفته است. در تعدادی از نمونه ها باند سومی با اندازه bp 1500 مشاهده شد که ظاهرا مربوط به فرم دورشته ای rna3ویروس است. ماهیت دورشته ای بودن آر. ان. ای های استخراج شده با استفاده از هضم آنزیمی توسط dnasei و rnasea در دو مولاریته بالا و پایین ثابت شد.. نوع علائم مشاهده شده در باغ های مرکبات استان مازندران و نرخ پایین مرگ درختان در اثر بیماری پسوروز، نشان دهنده شایع بودن فرمa این ویروس در استان می باشد. این اولین گزارش از تشخیص ویروس پسوروز مرکبات با روش الایزا و بهینه سازی روشی برای استخراج آر. ان. ا. دورشته ای به ترتیب در ایران و جهان می باشد.